Trong những năm trở lại đây, chiến thuật Gegenpressing đã trở thành một xu hướng bóng đá phổ biến. Được nhiều đội bóng lớn tại Đức và Anh ưa chuộng và tạo nên những bài toán hóc búa cho đối thủ. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng Cakhia khám phá cách nó được vận hành và những ưu thế mà chiến thuật này mang lại.
Định nghĩa về chiến thuật Gegenpressing
Để hiểu một cách khái quát nhất về chiến thuật này, hãy cùng tách nghĩa từ Gegenpressing. Theo đó:
- Gegen là một từ trong tiếng Đức, mang nghĩa chống lại hoặc phản lại.
- Pressing được hiểu là một phương pháp phản công tổng lực trong bóng đá
Cựu danh thủ người Đức, Juergen Klinsmann từng lý giải rằng chiến thuật Gegenpressing nghĩa là giành lại bóng ngay lập tức và tấn công. Trong tiếng Anh, có thể được gọi là Counter Pressing, dịch nôm na là phản Pressing.
Triết lý bóng đá được nhiều người biết đến thông qua các đội bóng của Jurgen Klopp như Dortmund hay Liverpool. Bản chất của nó không đơn thuần là dồn ép đối thủ mà còn đòi hỏi di chuyển và giành lại bóng ngay tại phần sân đối phương. Dù tỏ ra hiệu quả, thế nhưng Gegenpressing cũng dễ ra gây vấn đề quá tải về thể lực cả những chấn thương cho cầu thủ.
Nguồn gốc của chiến thuật Gegenpressing
Ý tưởng của một lối chơi Gegenpressing đã được len lỏi trong bóng đá Châu Âu từ nhiều năm về trước. Rất lâu trước khi chúng ta nghe được những lời ca thán về Jurgen Klopp và những thành tựu của ông. HLV người Đức, Ralf Rangnick là người đầu tiên đưa pressing lên tầm “huyễn thuật”, bản thân ông cũng chỉ đơn thuần là học hỏi và cải tiến chiến thuật này.
Dù Klopp không phải người tạo ra chiến thuật Gegenpressing, thế nhưng ông chính là người đưa chiến thuật này lên một tầm cao mới. Một cuộc thử nghiệm thành công tại Mainz và sau đó cải tiến vượt bậc tại Borussia Dortmund. Thứ chiến thuật được ví như “Heavy Metal Football” đã giúp ông giành được Á quân C1 và 2 danh hiệu Bundesliga.
Cách chiến thuật Gegenpressing được vận hành
Về cơ bản Gegenpressing yêu cầu các cầu thủ phải áp sát đối thủ một cách quyết liệt, giành được quyền kiểm soát bóng liên tục. Tuy nhiên, chiến thuật này có thể được những đội bóng triển khai theo nhiều phương án khác nhau. Cụ thể:
Gegenpressing đối thủ
Ngay khi một cầu thủ đội đối phương có được bóng, các đồng đội xung quanh anh ta ngay lập tức bị đặt dưới áp lực “một kèm một”. Một cá nhân đảm nhiệm việc áp sát quyết liệt và ép người giữ phóng phải đưa ra đường chuyền. Trong một tình thế toàn bộ đồng đội của anh ta đã bị phong tỏa, việc mất bóng chỉ còn là sớm hay muộn.
Xem thêm: Bảng xếp hạng bóng đá.
Gegenpressing không gian
Những đội hình áp dụng chiến thuật Gegenpressing sẽ dồn sự tập trung vào cầu thủ đối phương đang có bóng và khoảng không gian xung quanh đó. Chiến thuật này khiến đối phương cảm thấy lúng túng giữa vòng vây chỉ có thể phá dài lên phía trên hoặc để mất bóng.
Gegenpressing đường chuyền
Từng cầu thủ được bố trí xen kẽ giữa đội hình đối phương siết chặt mọi khu vực xung quanh bóng. Cầu thủ đang giữ bóng hoàn toàn có đủ thời gian để thực hiện một đường chuyền, thế nhưng tất cả chúng đều sẽ bị bắt bài và mất bóng. Nếu không chuyền, người giữ bóng sẽ sớm bị tiếp cận bởi ít nhất 2 cầu thủ.
Gegenpressing hướng bóng
Những cầu thủ ở gần khu vực bóng chỉ đơn giản là lao vào để giành lại quyền kiểm soát nhanh nhất. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, gây sức ép một cách hiệu quả nhất. Tuy nhiên chiến thuật Gegenpressing này cũng có thể khiến đội hình bị phá vỡ kết cấu, trở nên xộc xệch.
Điều Gegenpressing mang lại cho đội bóng
Không nhiều đội đủ khả năng để có thể vận hành Gegenpressing, tuy nhiên nếu triển khai một cách triệt để có hiệu quả thì chiến thuật này sẽ mang đến những lợi ích như:
Phòng ngự ổn định
Một đội sử dụng chiến thuật Gegenpressing thường tạo ra nhiều tình huống tranh chấp ở khu vực giữa sân. Điều này sẽ giảm tải đáng kể những áp lực lên hàng phòng ngự, giúp cho họ chơi được thoải mái ổn định hơn. Chiến thuật này cũng có thể giúp cho họ chống được các pha phản công nhanh một cách hiệu quả.
Hạn chế vỡ đội hình
Mặc dù lạm dụng Gegenpressing sẽ khiến độ hình có nhiều xáo trộn, thế nhưng dù sao thì đội giành bóng vẫn luôn trong thế chủ động hơn. Nếu đặt lên bàn cân so sánh, những cầu thủ trong chiến thuật này có khả năng lấp đầy các lỗ hổng nhanh hơn đối thủ.
Tăng hiệu quả tấn công
Đây là điều hiển nhiên, bởi tại thời điểm đối phương mất bóng thì sự gắn kết đội hình cũng sẽ không còn. Nếu các cầu thủ đạt tốc độ yêu cầu trong các tình huống tấn công nhanh thì có thể “xé nát” bất kỳ hàng phòng thủ nào.
Chủ động hơn trên sân
Một đội bóng chơi tốt Gegenpressing đồng nghĩa với việc họ sẽ chủ động hơn trên sân. Những cầu thủ này sẽ là người tạo ra sân chơi của riêng mình, đi trước đối thủ một bước về mặt tính toán chiến thuật. Điều này sẽ có lợi hơn rất nhiều so với việc phản ứng lại dựa trên lối chơi của đối phương.
Mối nguy hại của chiến thuật Gegenpressing đến cầu thủ
Dù là một chiến thuật hiệu quả, các cầu thủ luôn áp sát đối phương cực nhanh và bóp nát lối chơi của mọi đội bóng. Thế nhưng, việc liên tục Pressing dẫn đến việc các va chạm với đối phương xảy ra một cách thường xuyên hơn. Các cầu thủ nếu không xảy ra chấn thì sẽ gặp phải tình trạng quá tải về thể lực.
Việc phải căng mình thi đấu cường độ cao trong một thời gian dài. Không chỉ 90 phút của trận đấu, mà đó còn là cả mùa giải hay nhiều mùa liên tiếp. Điều này làm cho sự sung mãn và thể lực sa sút, thời gian thi đấu đỉnh cao của các cầu thủ cũng sẽ bị rút ngắn lại.
Chiến thuật Gegenpressing yêu cầu các cầu thủ phải chất lượng cao, nhất là về mặt thể lực. Ngoài ra họ còn phải thực sự hiểu rõ nhau, thi đấu một cách đồng bộ, đồng thời phải có ý thức chiến thuật tốt. Thực sự không hề dễ dàng để tạo ra một tập thể đáp ứng được mọi yêu cầu kể trên, đây chính là hạn chế lớn nhất nhất.
Điển hình nhất trong bóng đá cũng chính là Liverpool, đội bóng đã áp dụng vô cùng thành công chiến thuật này. Đầu mùa giải 2023, “cơn bão” chấn thương đã càn quét Lữ đoàn đỏ, gần như có thể xếp đủ đội hình bằng các thương bệnh binh. Đây chính là một hệ quả tất yếu, cho thấy rằng Gegenpressing còn cần phải hoàn thiện thêm ở nhiều mặt.
Những đội bóng nổi danh với chiến thuật Gegenpressing
Trên thực tế, việc vận dụng Gegenpressing là một thách thức lớn đối với bất kỳ đội tuyển nào. Đòi hỏi các cầu thủ về thể lực, thi đấu một cách đồng bộ, ý thức chiến thuật tốt đồng thời thấm nhuần triết lý Pressing. Bóng đá thế giới mới chỉ chứng kiến một vài cái tên đã thành công với chiến thuật này.
Hai động bóng Đức là Mainz và Borussia Dortmund chính là những thử nghiệm đầu tiên sau khi Jurgen Klopp nâng tầm đẳng cấp. Chiến thuật này cũng được ông đem đến Liverpool vào năm 2015 và biến nó thành một phần không thể thiếu của đội chủ sân Anfield.
Klopp đã ít nhiều ảnh hưởng đến lối chơi của những đội bóng Châu Âu khác, Pressing được chú trọng nhiều hơn trong các trận đấu. Ông cũng đã truyền đi triết lý bóng đá này đến với các HLV người Đức, họ đã thành công kết hợp chiến thuật Gegenpressing với các lối chơi khác.
Điển hình là Jupp Heynckes, người đã giúp Bayern Munich có được cú ăn ba lịch sử. HLV người Đức Julian Nagelsmann đã tạo ấn tượng mạnh mẽ tại RB Leipzig. Đội bóng Đức khác là Hoffenheim cũng lập được những kỳ tích với chiến thuật này.
Lời kết
Chiến thuật Gegenpressing được cho là có khả năng tạo ra sự thay đổi mạnh mẽ trong nền bóng đá thế giới, khởi đầu sẽ là Châu Âu. Đừng quên theo dõi CaKhia để không bỏ lỡ những kiến thức bóng đá cũng như nhiều tin tức hấp dẫn khác.